Trong thời gian gần đây, cụm từ "Sân khấu thực cảnh" dường như được nhắc đến khá nhiều trên các phương tiện thông tin. Từ những câu chuyện về sân khấu hoàng tráng, diễn viên đông đảo, âm thanh ánh sáng tuyệt vời,… cho đến những lùm xùm quanh việc bản quyền cũng đều đang góp phần đưa loại hình này được khán giả biết đến nhiều hơn.

Sân khấu thực cảnh là gì?

"Sân khấu thực cảnh" là loại hình biểu diễn được thực hiện trên nền cảnh quan thực tế và thường là sân khấu ngoài trời bao gồm các yếu tố cảnh sắc thiên nhiên như sông hồ, biển cả, rừng núi… hài hòa với đời sống sinh hoạt của con người bản địa. Đây là hình thức nghệ thuật sử dụng hoàn toàn chất liệu truyền thống, kết hợp với các hiệu ứng sân khấu hiện đại. Loại hình nghệ thuật này phổ biến trên thế giới từ lâu và được khán giả dành cho nhiều thiện cảm đặc biệt.

Sân khấu thực cảnh mang lại một trải nghiệm chân thực nhất đến với khán giả thông qua những bối cảnh sân khấu thực tế từ cảnh quan thiên nhiên cộng với âm thanh ánh sáng hiện đại. Điểm thú vị nhất của loại hình này chính là sử dụng những hình ảnh, bối cảnh thực tế tạo cho người xem có được cảm giác như được sống trong chính những câu chuyện đang được kể trên sân khấu.

Tuy thường sử dụng bối cảnh hay chất liệu truyền thống nhưng "Sân khấu thực cảnh" lại được coi là một loại hình nghệ thuật hiện đại. Bên cạnh một phần sân khấu chính là thiên nhiên, cảnh vật thì cũng có những bối cảnh phải sử dụng đến những kỹ thuật dàn dựng sân khấu hiện đại như bàn nâng, cần cẩu,… để mang đến những hiệu ứng bất ngờ cho người xem. Âm thanh, ánh sáng góp phần không nhỏ để tạo nên được một sân khấu đem đến nhiều cảm xúc của khán giả đến thế.

Theo chia sẻ của Đạo diễn Hoàng Nhật Nam – Tổng đạo diễn chương trình "Tinh hoa Bắc Bộ" thì toàn bộ âm thanh ánh sáng trong show diễn đều là những thiết bị hàng đầu trên thế giới, có giá trị gấp 4-5 lần Diamond Show của Ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng. Chính hiệu ứng âm thanh ánh sáng đã giúp tôn lên sự kỳ vĩ, hoành tráng của không gian thiên nhiên để làm nên một loại hình biểu diễn đặc sắc như sân khấu thực cảnh.

Sân khấu thực cảnh đã xuất hiện rất lâu trên thế giới, tuy nhiên chỉ mới xuất hiện ở Việt Nam những năm gần đây với một vài chương trình như Tinh hoa Bắc Bộ, Ký ức Hội An,…

Tinh hoa Bắc Bộ

Với mục đích ấp ủ quảng bá những nét văn hóa tinh túy của miền Bắc bằng ngôn ngữ nghệ thuật, Tinh Hoa Bắc Bộ là vở diễn kết hợp những yếu tố thú vị như dàn diễn viên là người dân bản địa, hệ thống đạo cụ hỗ trợ quy mô lớn, dàn âm thanh ánh sáng tiên tiến nhất hiện nay và một sân khấu dựa lưng vào ngọn núi Thầy đã mang đến cho người xem nhiều cảm xúc và sự thăng hoa.

Cách trung tâm Hà Nội 25km, sân khấu thực cảnh "Tinh hoa Bắc Bộ" nằm trong Baara Land, Tổ hợp vui chơi và văn hoá dưới chân núi Chùa Thầy – một trong những ngôi chùa cổ nhất Việt Nam và là một trong những điểm du lịch tâm linh nổi tiếng của Hà Nội. Sân khấu của show diễn thực cảnh rộng đến 19.000 m2, trong đó khu vực hồ nước rộng 4,300 m2, dựa lưng vào ngọn núi Thầy, chính vì thế khán giả có cơ hội được chiêm ngưỡng màn biểu diễn trên khung cảnh hùng vĩ của thiên nhiên. Đặc biệt, Tinh hoa Bắc Bộ được đầu tư hệ thống âm thanh, ánh sáng đặc biệt bao gồm giao thoa laser và 3D mapping. Ánh sáng được bố trí đầy đủ, tinh tế, bao gồm hệ thống ánh sáng ngầm dưới nước.

Ekip tổ chức với Tổng đạo diễn Hoàng Nhật Nam, phụ trách âm nhạc là Nhạc sĩ Hồ Hoài Anh, biên đạo John Huy Trần chính là những tên tuổi một phần nào bảo chứng cho sự hấp dẫn của chương trình này. Cùng gần 200 diễn viên chủ yếu chính là những bà con nông dân vùng đất Sài Sơn và các bạn sinh viên trường Cao đẳng múa Việt Nam với nhiều năm tập luyện, vở diễn chắc chắn sẽ đem lại cho người xem những các xúc tuyệt vời nhất.

Vở diễn sẽ được trình diễn mỗi tối từ 19:30 (trừ thứ 3 hàng tuần). Quy mô khán đài có sức chứa lên tới 2.500 khách, và chỉ mất khoảng 40 phút để di chuyển từ trung tâm Hà Nội. "Tinh Hoa Bắc Bộ" mang lại cho công chúng trong nước, nhất là các bạn trẻ những hiểu biết sâu sắc hơn về những di sản của Tổ tiên và tạo những ấn tượng tốt đẹp cho khách quốc tế khi được khám phá những giá trị văn hóa Việt Nam.

Ký ức Hội An

Vừa mới chính thức ra mắt vào 18/3/2017, "Ký ức Hội An" là chương trình nghệ thuật thực cảnh có quy mô lớn nhất Việt Nam hiện nay với không gian biểu diễn trải rộng 25.000 m² bao gồm những công trình kiến trúc đặc trưng phố Hội; thuyền bè, sông nước và hệ thống âm thanh, hiệu ứng ánh sáng tối tân phục vụ cho biểu diễn. Các điển tích tình yêu, các câu chuyện thời cuộc được kể bởi nghệ thuật biểu diễn đỉnh cao của gần 500 diễn viên.

Đạo diễn người Hồng Kông Mai Soái Nguyên – người đã có 13 năm kinh nghiệm trong việc dàn dựng các vở diễn thực cảnh chính là Tổng đạo diễn chương trình này. Giúp đỡ Đạo diễn Mai Nguyên Soái về âm nhạc của vở diễn lần này do nhạc sĩ Nguyễn Đức Trịnh – Phó Chủ tịch thường trực hội Nhạc sĩ Việt Nam, cũng như phần biên đạo đến từ các giảng viên trường Văn hóa Nghệ thuật Quân đội. 

Lấy ngôn ngữ kiến trúc và nghệ thuật thực cảnh làm ngôn ngữ chính, để thực hiện khát vọng của mình, Chủ Đầu tư còn phát triển mô hình Công viên Văn hóa Chủ đề Ấn tượng Hội An, lấy chương trình nghệ thuật biểu diễn thực cảnh “Ký ức Hội An” làm hạt nhân. Công viên Văn hóa Chủ đề Ấn tượng Hội An tọa lạc tại sông Hoài thuộc địa bàn hai phường Cẩm Châu, Cẩm Nam, TP. Hội An, tái hiện không gian thương cảng Hội An những thế kỷ hoàng kim và tạo không gian cho du khách tương tác với văn hóa truyền thống địa phương. Dự kiến, mỗi suất diễn "Ký ức Hội An" sẽ phục vụ khoảng 3.300 khán giả là du khách trong và ngoài nước.

Ngoài ra, trên thế giới thì sân khấu thực cảnh đã có từ rất lâu với những vở diễn như Ấn tượng Lưu Tam Tỷ, Ấn tượng Lệ Giang,… của đạo diễn Trương Nghệ Mưu.

Ấn tượng Lệ Giang

"Impression Lijiang" là màn trình diễn hoành tráng với sự tham gia của 500 vũ công và 200 ngựa giữa sân khấu đá dựng ngoài trời ở độ cao hơn 3000m so với mực nước biển, lấy phông nền trực tiếp chính là đỉnh núi tuyết Ngọc Long, tái hiện lại cuộc sống cũng như những nét lịch sử văn hóa độc đáo của người Lệ Giang.

Dù đã xuất hiện từ lâu trên thế giới, những với Việt Nam thì "Sân khấu thực cảnh" vẫn là khái niệm rất mới. Mặc dù Việt Nam được nhiều đạo diễn đánh giá là còn rất nhiều chất liệu dân gian truyền thống có thể khai thác làm chủ đề cho các vở diễn thực cảnh. Tuy nhiên, để tạo nên được một vở diễn thực cảnh như Tinh hoa Bắc Bộ hay Ký ức Hội An không phải là điều thật sự dễ dàng. Bên cạnh một đạo diễn tài năng cũng như ekip từ âm thanh, ánh sáng được đầu tư chất lượng hay dàn nghệ sĩ diễn viên đông đảo thì vẫn cần đến những sự đầu tư lớn mới có thể tạo nên một "sân khấu thực cảnh" đem đến được trọn vẹn được cảm xúc cho người xem. Tuy nhiên, đã có "Tinh hoa Bắc Bộ, đã có "Ký ức Hội An" thì chúng ta hoàn toàn có quyền mong chờ những "Sân khấu thực cảnh" hoành tráng hơn nữa và khán giả có thể thưởng thức một loại hình nghệ thuật sống động nhất.

Theo Anh Kiệt – Backstage Event